Ĝenerala vortaro de Tokipono

Ĉi vortaro enhavas la oficialajn radikojn kaj ĉiaj esprimoj kreitaj el ili. Ĝi ne enhavas frazojn (krom malmultaj tre mallongaj) kaj proprajn nomojn lokoj kaj lingvoj.

La mallongigoj pri la gramatikaj funkcioj montras sian signifon kiam la montrilo haltas sur ili.

a

[i:] ho, ha, uf, nu, oj, aux (emocivorto)

akesi

[n:] malkaresinda besto, rampulo, amfibio

ala

[n:] nenio, neado, nul [m:] ne, neniu [i:] ne!

ale / ali

[n:] cxio, cxio ajn, la vivo, la universo [m:] cxiu(j), tuta, kompleta

La du versioj de la vorto gxustas.

anpa

[n:] malsupro, subo, suba parto, planko [m:] malsupra, malsupren, suba, suben

anpa lawa

kolo, gorgxo

anpa pi sinpin lawa

mentono

ante

[n:] diferenco, malsameco [m:] alia, malsama [vt:] sxangxi, aliigi [la:] alie, alikaze, aliokaze, aliiel, alimaniere

anu

[k:] aux

awen

[m:] restanta, cetera, dauxra [vt:] gardi [vn:] resti, atendi, dauxri

awen pona

pacienca

e

[a:] -n (indikas, ke rekta objeto sekvas)

en

[k:] kaj (uzata por kunordigi o-vortojn)

ijo

[n:] ajxo, afero, io, objekto [m:] de io, pri io [vt:] objektigi

ike

[n:] negativeco, malbono, malico [m:] malbona, acxa, malgxusta, malica, tro kompleksa, (figure) malsana [vt:] malbonigi, noci [vn:] acxi [i:] ho ve!

ike a

ho ve, ho acxe

ike lukin

malbela

ilo

[n:] ilo, masxino

ilo lape

endormiga pilolo

ilo lape soweli

besta trankviligilo aux anestezilo, ekz. ketamino

ilo lukin

spegulo

ilo moku

mangxilo, forko, kulero, trancxilo, ktp.

ilo musi

ludilo, distrilo

ilo nasa wawa

energidona drogo, ekz. amfetamino

ilo pi pana e lipu sona

retpagxa servilo (komputilo kie funkcias la programo)

ilo pi sitelen tawa

televidilo

ilo pi sitelen toki

skribilo

ilo sona

inteligenta ilo aux masxino, ekz. komputilo

ilo suno

lampo

ilo toki

komunikilo, ekz. telefono, enreta babilejo

ilo unpa

seksludilo

insa

[n:] eno, interno, interna mondo, centro, ventro [m:] ena, interna

jaki

[n:] malpuro, poluo, rubo [m:] malpura, nauxza [vt:] malpurigi, polui [i:] kiom nauxze!

jan

[n:] homo, ulo, persono, estajxo, iu, enlogxanto, ano [m:] homa, ies, persona, homara [vt:] personigi, homigi

jan (pi pali) moku

kuiristo

jan (pi pali) unpa

seksumisto, amoristo, prostituito

jan ike

malbona persono, malbonulo, negativa persono, malamiko

jan kulupu

membro, grupano

jan lawa

estro, cxefo, mastro, prezidanto, prezidento, direktoro

jan lawa ma

prezidento, sxtatestro, provincestro

jan lawa pi ma tomo

urbestro

jan lili

eta, malalta, maldika aux juna homo; infano, ido, filino, filo

jan nasa

strangulo, stultetulo, frenezulo

jan olin

amkunulo, amato

jan pali

laboristo, isto, dungito

jan pi jan unpa mute

cxiesulo, cxiesulino

jan pi kama sona

lernanto, studento

jan pi ma ante

eksterlandano

jan pi ma sama

samlandano, samurbano

jan pi musi sijelo

atleto

jan pi pana sona

instruisto

jan pi tomo pali

laboranto en oficejo

jan pi tomo sama

kunlogxanto, samcxambrano

jan pona

bona homo, amiko, pozitiva homo

jan sama

simila homo, egalulo, samsituaciano; frato

jan sona

sciulo, sagxulo, klerulo, specialisto, fakulo

jan sona nanpa

matematikisto

jan sona pilin

psikologo

jan sona sijelo

kuracisto

jan suli

granda, alta auxu dika persono, plenagxulo

jan toki

parolanto, mesagxisto, komunikanta persono

jan unpa

amoranto, fikamiko

jelo

[m:] flava, helverda

jo

[n:] havado [vt:] havi, enhavi, enteni [kama:] ricevi, preni

jo ala e selo lon pini palisa

cirkumcidita

jo e linja mute

esti hara

jo e mani mute

esti ricxa

jo e pilin pona

havi pozitivajn sentojn, esti mense sana

jo e selo lon pini palisa

necirkumcidita

jo e sijelo pona

esti (korpe) sana

kala

[n:] fisxo, marbesto, marmangxajxo

kala lete

kruda fisxajxo, susxio

kalama

[n:] sono, bruo, vocxo [vt:] sonigi, ludi (instrumenton) [vn:] soni, brui, sonori

kama

orgasmi

kama

[n:] evento, okazo, hazardo, veno, komenco [m:] venanta, estonta [vt:] venigi [vn:] veni, igxi, aperi, alveni, okazi, agi por veni al (iu stato), sukcesi, ek-

kama olin

enamigxi kun

kama pona

bonvenon

kasi

[n:] planto, folio, herbo, arbo, ligno

kasi wawa

spico

ken

[n:] povo, kapablo, rajto [m:] pova, rajta, kapabla, libera [vt:] ebligi, rajtigi, permesi [vn:] povi, kapabli, rajti [la:] eble, eblas ke

kepeken

[vt:] uzi, utiligi [p:] per, pere de

kepeken e utala

uzi perforton

kepeken ike e ilo nasa

misuzi drogojn

kepeken lili e ilo nasa

modere uzi drogojn

kili

[n:] frukto, pulpa legomo, fungo

kili lili

eta legomo, frukto, ekz. bero, olivo

kili lili kiwen

nukso

kili loje

rugxeca frukto aux legomo, ekz. tomato

kili ma

terlegomo, ekz. terpomo

kili palisa

longa frukto aux legomo, ekz. karoto, banano, kukumo

kili suwi

(dolcxa) frukto

kin

[m:] ankaux, ecx, ja (akcentas la vorto(j)n antaux si)

kiwen

[n:] malmolajxo, sxtono, metalo, mineralo, argilo [m:] malmola, dura, solida, sxton(ec)a, metala

ko

[n:] duonsolida aux premebla substanco, ekz. pasto, pulvoro, gumo

ko (walo) wawa

kokaino

ko jaki

feko

ko jaki lon nena sinpin

duonsolidaj nazmukajxoj

kon

[n:] aero, vento, odoro, animo [m:] aera, gasa

kule

[n:] koloro, farbo [m:] kolora, bunta [vt:] kolori, farbi

kule lon palisa luka

ungofarbo

kulupu

[n:] grupo, komunumo, kolektivo, asocio, socio, firmao, popolo [m:] komuna, publika, socia, kolektiva, asocia

kulupu mama

familio

kute

[m:] auxda, auxskulta [vt:] auxskulti, auxdi

la

[a:] (inter kunteksta adverbo aux esprimo kaj la cxefa frazo)

lape

[n:] dormo, ripozo [m:] dormanta, dorma, ripoza [vn:] dormi, ripozi

lape pona

bonan nokton, songxu bele

laso

[m:] blua, bluverda

laso pimeja

malhelblua

lawa

[n:] kapo, menso [m:] cxefa, estra [vt:] estri, regi

lawa e pilin

regi ies sentojn

len

[n:] vesto, vestoj, vestajxo, sxtofo, tuko, sxtofo

len lawa

cxapelo, cxapo, kapucxo, kufo, kapvestajxo

lete

[n:] malvarmo [m:] malvarma, frida, nekuirita [vt:] malvarmigi

li

[a:] (uzata inter iu ajn subjekto, krom 'mi' kaj 'sina', kaj ties verbo,kaj ankaux por enkonduki novan verbon por la sama subjekto)

lili

[m:] malgranda, eta, juna, iomete, mallonga, maldika, malalta, malmulte, malpli [vt:] malpliigi, mallongigi, malgrandigi

linja

[n:] longa, tre maldika, malfirma objekto, ekz. sxnuro, haro(j), cxeno

linja (lawa)

haroj, hararo

linja lili oko

brovoj, okulharoj

linja sinpin

barbo

linja uta

lipharoj

lipu

[n:] plata kaj faldebla objekto, ekz. papero, karto, bileto

lipu toki

papero kun skribajxoj, dokumento, teksto, libro

loje

[m:] rugxa

loje laso (pimeja)

(malhela) blueca rugxo, purpura

loje walo

malhelrugxa, rozkolora

lon

[vn:] cxeesti, esti tie, veri, ekzisti, esti veka [i:] jen mi, mi estas tie, tio estas, tiel estas [p:] esti en/cxe/sur/je

lon tenpo pi pali ala

preni sabatan jaron, pauxzon de laboro

luka

[n:] mano, brako

lukin

[m:] vida, vide, konscia, atentema [vt:] vidi, rigardi, spekti, observi, legi [vn:] vidi, atenti

lukin e toki

legi

lukin jo e pali

sercxi laboron

lupa

[n:] truo, aperturo, orifico, fenestro, pordo

lupa (meli)

vagino, picxo

lupa (tomo)

fenestro, pordo

lupa jaki

anuso, pugtruo

lupa kute

orelo

lupa meli

vagino, picxo

lupa monsi

anuso, pugtruo

lupa nena

naztruoj

lupa pi telo jelo

uretro

ma

[n:] tero, la Tero, lando, (ekstera) tereno, kamp(ar)o

mama

[n:] patrino, patro, gepatroj [m:] patrina, patra, gepatra

mama mama

avino, avo

mama meli

patrino

mama mije

patro

mani

[n:] mono, materia havajxo, valuto, dolaro, kapitalo

meli

[n:] ino, virino, edzino, koramikino, fiancxino, femalo [m:] ina, ineca

meli (insa)

homo kiu identigxas kiel ina, ekz. vir-al-virina transseksa persono

meli (olin)

edzino, koramikino, fiancxino

meli lili

filino

meli mije

knabeca knabino, vireca virino

meli sama

fratino

meli unpa

amorantino, fikamikino

mi

[n:] mi, ni [m:] mia, nia

mi jan pi pona sin.

Mi estas jxurnalisto.

mi tawa

Gxis revido (dirita de foriranto).

mi wile (e ni).

Bonvolu. Mi sxatus.

mije

[n:] viro, edzo, koramiko, fiancxo, masklo [m:] vira, vireca

mije (insa)

homo kiu identigxas kiel vira, ekz. virin-al-vira transseksa persono

mije (olin)

edzo, koramiko, fiancxo

mije lili

filo

mije meli

ineca viro

mije sama

frato

mije unpa

amoranto, vira fikamiko

mile moku e telo

soifi

moku

[n:] mangxajxo, mangxo, nutrajxo [vt:] mangxi, trinki, gluti, enstomakigi, konsumi

moku e telo

trinki

moku e telo nasa

drinki

moku lili

mangxeto, eta enstomakeblajxo; pilolo

moku pona

bonan apetiton

moku suwi

dolcxajxoj, bombono, cxokolado, ktp.

moku telo

likva mangxajxo, ekz. supo

moku walo

blankeca mangxajxo, ekz. rizo

moli

[n:] morto [m:] morta, mortiga [vt:] mortigi [vn:] morti, esti morta

monsi

[n:] dorso, malantauxo, pugo, postajxo [m:] dorsa, malantauxa

mu

[i:] blek! uxa! miaux! ra! ktp. (cxarma bestokrio)

mun

[n:] luno [m:] luna

musi

[n:] amuzo, ludo, distrajxo, arto [m:] amuza, luda, distra, arta [vt:] amuzi, distri [vn:] ludi, amuzigxi, distrigxi

mute

[n:] kvanto, multo, kiomo [m:] multaj, tre, pluraj, multe, pli da [vt:] multigi

nanpa

[n:] numero [a:] -a (unua, dua, ktp.)

nasa

[m:] freneza, stulta, stulteta, ebria, stranga [vt:] frenezigi, strangigi

nasa lukin

strangaspekta

nasa pona

festu bone

nasin

[n:] maniero, vojo, strato, kutimo, -ismo, sistemo, metodo

nasin mani

kapitalismo

nasin pi pana e lipu sona

retpagxa servilo (programo)

nasin pona

Taoismo, simpla aux bona vojo

nasin sewi

religio, spirita vojo

nasin sewi Jawatu

Judismo

nasin sewi Kolisu

Kristanismo

nasin sewi ma

natura religio, ekz. Indianaj kredoj

nasin sewi Puta

Budhismo

nasin sewi Silami

Islamo

nena

[n:] elstarajxo, nazo, mont(et)o, butono

nena (lawa)

nazo

nena lili (unpa) meli

klitoro

nena lili pi nena mama

mampintoj, cicoj

nena mama

mamoj

nena meli

mamoj

ni

[m:] tio, cxi tio, tiu, cxi tiu, cxi-, jena

nimi

[n:] vorto, nomo

nimi ante

modifilo (adjektivo aux adverbo)

nimi ante sinpin

pseuxdoprepozicio

nimi pali

verbo

nimi pi pali ala

ne verbo, alispeca vorto

noka

[n:] kruro, gambo, piedo

o

[a:] vokativo aux u-tempo [i:] he! (por altiri ies atenton)

oko

[n:] okulo [m:] okula

olin

[n:] amo [m:] ama [vt:] ami (iun)

olin e meli

ami virinojn

olin e meli e mije

ami virinojn kaj virojn

olin e mije

ami virojn

ona

[n:] sxi, li, gxi, ili [m:] sxia, lia, gxia, ilia

open

[vt:] malfermi, sxalti

pakala

[n:] fusxo, akcidento, katastrofo, detruo, eraro, damagxo, rompo [vt:] fusxi, rompi, vundi, damagxi [vn:] fusxigxi, disfali, rompigxi [i:] fek!

pali

[n:] ag(ad)o, laboro, faro, projekto [m:] aga, labora, aktiva, funkcia [vt:] fari, konstrui, krei [vn:] agi, labori, funkcii

pali ala

senlabora

pali e ike tawa

fari malbonon al, agi kun malrespekto kontraux

palisa

[n:] longa kaj cxefe malmola objekto, ekz. stango, bastono, brancxo, vergo

palisa

penisforma ajxo, ekz. gadmeso

palisa (mije)

peniso, kaco

palisa lili noka

piedfingroj

palisa luka

fingro

palisa mije

peniso, kaco

palisa tawa

vibrogadmeso

palisa uta

lango

pana

[n:] dono, sendo, intersxangxo [vt:] doni, meti, sendi, eligi, kauxzi

pana e ko jaki

feki, merdi

pana e kon (pi pilin) pona

ridi

pana e moku tawa

nutri

pana e palisa lon lupa

penetri

pana e palisa uta lon

leki

pana e telo (walo) mije

ejakulacii

pana e telo jelo

pisi, urini

pana e telo oko

plori

pana e uta (tawa jan, lon ijo)

kisi

pana e uta lon lupa (meli)

franzi

pana e uta lon palisa

midzi

pana wawa

sadomasohxismo

pi

[a:] de, apartenanta al

Kvankam foje tradukeblas kiel supre dirite, cxi vorto estas apartigilo kiu precipe utilas por rompi la regulan grupigxon de modifiloj.

pilin

[n:] sentoj, emocio, koro [vt:] senti, opinii, pensi, sensi, tusxi, palpi [vn:] senti sin

pilin ala

indiferenta, sensenta

pilin e ike jan

kompati iun

pilin e moli jan

funebri iun

pilin e weka jan

senti ies mankon

pilin ike

senti sin malbone, malfelicxa, malgxoja, trista, amara, malkontenta, malbonhumora

pilin ike tan

havi negativajn sentojn pro, timi, malfelicxi pro, bedauxri, ofendigxi de

pilin ike wawa

havi intensajn negativajn sentojn, koleri, furiozi

pilin nasa

senti sin strange, freneze, ebria, toksita

pilin pona

senti sin bone, felicxa, kontenta, gxui

pilin pona mute

senti sin bonege, felicxega

pilin pona tan

senti sin bone pro, gxui

pilin wawa

senti sin forta, vigla, entuziasma, memfida, fiera

pilin wawa (unpa)

orgasmo

pimeja

[n:] mallumo, nigro [m:] nigra, malluma, malhela [vt:] mallumigi, malheligi

pimeja laso

blueca nigro

pini

[n:] fino, ekstremo, pinto [m:] fina, finita, pasinta, farita, antaux [vt:] fini, fermi, malsxalti

pini palisa

balano, glano, ekstremajxo de la peniso

pini pi nena mama

mampintoj, cicoj

pipi

[n:] insekto, araneo

poka

[n:] flanko, kokso, apudo [m:] apuda, najbara [p:] en la akompano de, kun, apud

poki

[n:] ujo, skatolo, bovlo, taso, glaso, botelo

poki kon

lungo

poki lete

fridujo

poki seli

bakujo, forno, mikroonda forno, mikroondilo

poki telo

lavopelvo, banujo

pona

[n:] bono, simplo, pozitivo [m:] bona, simpla, pozitiva, afabla, gxusta, tauxga [vt:] (pli)bonigi, ripari [i:] bone! bonege! dankon! en ordo!

pona e pilin jan

gajigi, felicxigi

pona lukin

bela, alloga, bonaspekta

pona moku

bongusta

pona unpa

fikinda, sekse lerta

sama

[m:] sama, simila, egala, samgrava, samsituacia [p:] kiel, sxajni

seli

[n:] fajro, varmo [m:] varma, kuirita [vt:] varmigi, kuiri, fajrigi

selo

[n:] ekstero, suprajxo, hauxto, sxelo, formo

selo lon pini palisa

prepucio

seme

[a:] ki- (demandovorto)

sewi

[n:] alto, supro, supero, suro [m:] supera, alta, nobla, religia, formala

sewi monsi

supra dorso, sxultroj

sewi pi sinpin lawa

frunto

sijelo

[n:] korpo, fizika stato

sike

[n:] rondo, cirklo, rado, sfero, bulo, pilko, ciklo [m:] ronda, cirkla, rada, sfera, bula, pilka, cikla

sike mama waso

ovo

sike mije (tu)

testikoj

sin

[m:] nova, fresxa, alia, plia, ankoraux (da) [vt:] (re)novigi

sina

[n:] vi [m:] via

sinpin

[n:] antauxo, brusto, torso, vizagxo, muro

sinpin (lawa)

vizagxo

sitelen

[n:] bildo, foto, imago, desegno [vt:] desegni, skribi

sitelen e toki

skribi

sitelen toki

skribado

sitelen unpa

erotaj bildoj, pornografio

sona

[n:] scioj, sagxeco, inteligenteco, kompreno [vt:] scii, kompreni, koni [vn:] scii, kompreni [kama:] lerni, studi

sona e toki

scipovi, kompreni lingvon

sona mute

inteligenta, sagxa

sona pona e toki

regi lingvon

soweli

[n:] besto, precipe tera mambesto, aminda besto; viando de mamulo, ekz. bovajxo, porkajxo

suli

[n:] grandeco [m:] granda, alta, dika, longa, plenagxa, grava [vt:] grandigi, longigi

suno

[n:] suno, lumo

supa

[n:] horizontala suprajxo, ekz. meblo, tablo, segxo, kuseno, planko

supa lape

lito

supa lawa

kapkuseno

supa moku

mangxotablo

supa monsi

segxo, sofo

supa pali

skriblotablo

suwi

[n:] dolcxajxo [m:] dolcxa, afabla, aminda [vt:] dolcxigi

suwi lukin

aminda, delikate cxarma

tan

[n:] deveno, kialo, origino [p:] de, pro, el, fare de, far

taso

[m:] nur, nura, sola [k:] sed

tawa

[n:] movo, transporto [m:] mova, transporta [vn:] iri al, vojagxi, movigxi, foriri [vt:] movi, transporti [p:] al, por, gxis

tawa pona

gxis revido (dirita de restanto)

telo

[n:] akvo, trinkajxo, likvajxo, suko, sauxco [m:] akva, likva, suka, sauxca [vt:] akvumi, lavi per akvo

telo (loje) mun

menstrua sango

telo (walo) mije

spermo

telo e mi

dusxigxi

telo jaki lon nena sinpin

fluida nazmuko

telo jelo

urino, piso

telo kili

suko

telo kiwen

glacio

telo loje

sango

telo mama soweli

bovina lakto

telo nasa

alkoholo, ekz. biero, vino, brando, viskio

telo nasa

ebriiga likvajxo, ekz. alkoholo

telo seli

varma trinkajxo, ekz. kafo

telo seli jelo

verda teo

telo seli wawa

kafo

telo seli wawa

kafo

telo wawa

energidona trinkajxo

tenpo

[n:] tempo, tempoperiodo, momento, dauxro, situacio

tenpo ala

neniam

tenpo ali

cxiam, eterne

tenpo kama

estonteco

tenpo lete

vintro

tenpo lili

baldaux, momento, mallonge

tenpo moku

mangxotempo

tenpo mun

monato

tenpo mute

ofte, multfoje

tenpo ni

nun

tenpo pimeja

nokto

tenpo pini

pasinteco

tenpo seli

somero

tenpo seme?

kiam?

tenpo sike

jaro

tenpo sin

denove

tenpo suli

longa tempo

tenpo suno

tago

tenpo suno kama

morgaux

tenpo suno ni

hodiaux

tenpo suno pini

hieraux

tenpo telo

pluva sezono

toki

[n:] lingvo, parolado, komunikado [m:] parola, lingva, komunika [vt:] diri, komuniki [vn:] paroli, babili, komunikigxi [i:] saluton!

toki ike

paroli negative

toki ike lon

diri malbonajxojn pri, plendi pri

toki lon toki

paroli en iu lingvo

toki pona

Tokipono; diri bonajxojn

toki pona e toki

bone paroli iun lingvon

toki pona lon

diri bonajxojn pri, lauxdi

toki sitelen

skribita lingvo

toki utala tawa

disputi kun, kritiki

tomo

[n:] interna konstruita spaco, ekz. domo, hejmo, cxambro, konstruajxo [m:] urba, doma, hejma

tomo lape

dormocxambro

tomo mani

banko

tomo moku

mangxejo, kuirejo, nutrajxvendejo, restoracio

tomo pali

laborejo, oficejo, fabriko, ktp.

tomo sona

lernejo, universitato

tomo telo

necesejo

tomo unpa

seksumejo, ekz. dormocxambro, buduaro, bordelo

tu

[n:] duo, paro [m:] du [vt:] duobligi, duigi, dividi/trancxi en du

unpa

[n:] seksumo, amoro, fikado, volupto [m:] erotika, seksuma, amora [vt:] seksumi kun, amori kun, fiki [vn:] amori, seksumi

unpa uta

busxa amorado

uta

[n:] busxo [m:] busxa

utala

[n:] konflikto, malharmonio, konkuro, batalo, milito, atako, disputo, fizika aux verba perforto [vt:] bati, frapi, ataki, konkuri kun, atenci

walo

[n:] blanko, blankajxo, blankeco, heleco [m:] blanka, hela

walo uta

dentoj

wan

[n:] unuo, elemento, ero, parto, peco [m:] unu, iu [vt:] unuigi

wan sijelo

korpoparto

waso

[n:] birdo, flugilhava besto; kokidajxo, kortobirdajxo

wawa

[n:] energio, potenco, forto, fortikeco, vigleco [m:] energia, forta, intensa, potenca, certa, memfida [vt:] fortigi, fortikigi, vigligi

weka

[n:] foresto, manko [m:] fora, forestanta, mankanta [vt:] forigi

weka e ike jan

pardoni iun

wile

[n:] deziro, bezono, devo, volo, espero [m:] necesa, deviga, bezonata [vt:] voli, bezoni, deziri, devi, -os, sxatus, emi, esperi

wile e pona tawa jan

deziri bonon al iu

wile ike

malbonfarema

wile lape

esti laca, dormema, ripozema

wile lawa

voli estri, voli regi

wile moku

malsati

wile moku e telo

soifi

wile moli

deziri morti, memmortigema

wile moli e jan

deziri mortigi, murdema

wile mute

volegi

wile mute ike

voli tro multe, avara

wile pali e ijo

enui, deziri fari ion

wile pana e pona (tawa jan)

helpema (al iu)

wile pona

havi bonajn intencojn, bonfarema

wile unpa

fikema, voluptema

wile unpa e meli

esti sekse allogita de virinoj

wile unpa e meli e mije

esti sekse allogita de virinoj kaj viroj

wile unpa e mije

esti sekse allogita de viroj